مجله علمی فرهنگی رهنما

رژیم غذایی مادر باید طوری تنظیم شود که در سه ماهه اول تقریباً 0.9-1.8 kg و پس از آن در سه ماهه دوم و سوم بطور هفتگی 0.3-0.5 kg افزایش وزن پیدا کند. (افزایش وزن کل بطور طبیعی 11-16kg است). مادرانی که دوقلو دارند باید حدود 16-20 kg افزایش وزن داشته باشند. زنانیکه بطور معمول وزنشان کمتر از وزن طبیعی است ، باید 12.5-18 kg افزایش وزن پیدا کنند. زنان چاق باید 7-11.5 kg افزایش وزن پیدا کنند. برای تعیین وضعیت وزن مادر معمولاً از شاخص توده بدنی    (BMI )  استفاده می شود.

بدست آوردن وزن مطلوب دردوران بارداری بخصوص اگر مادر 19-13سال باشدنیازمند بررسی و کنترل منظم است.

در صورتیکه مادر وزنی را در محدوده گفته شده داشته باشد وزن نوزاد در هنگام تولد بهتر و مطلوبتر خواهد بود. اندازه گیری وزن یک زن باردار بطور هفتگی برای تعیین میزان غذای دریافتی وی مؤثر است.

بدست آوردن وزن مناسب یک مسئله مهم برای مراقبتهای پس از زایمان و برای مادران است.

بدست آوردن وزن ناکافی بسیاری از مشکلات را در بردارد. پس یک زن باید از برنامه غذایی مناسب خودآگاهی داشته باشد و از آن پیروی کند ،

 باید در 2 ماه بعد هم به میزان تعیین شده وزن اضافه کند و به موازات جدول افزایش وزن در دوران بارداری حرکت کند. به عبارت دیگر اگر زنی وزن مطلوب را در دوران بارداری بدست نیاورد ، نباید این وزن مطلوب را به سرعت بدست آورد. بلکه باید به آرامی وزن مطلوب را تا آخر دوران بارداری بدستـ بیاورد.

 _ افزایش نیاز به پروتئین و کربوهیدرات:

بر حسب  سن  شخص    RDA جیره پیشنهادی روزانه  (Recommended daily allowance ) برای پروتئین روزانه 10-15 g اضافه می شود (1 لیوان شیر به تنهایی حاوی 8 g پروتئین است) بسیاری از زنان که باردار نیستند میزان 60 g پروتئین در روز را که برای آنها توصیه شده است را دریافت می کنند و بنابراین نیازی به افزایش پروتئین دریافتی ندارند.ولی تمام زنان باید ازدریافت میزان کافی پروتئین خود مطمئن باشند.

نیازبه کربوهیدرات بطورروزانه حداقل 105g است. این میزان کربوهیدرات ازکتوزیس، که میتواندبرای جنین مضرباشد،جلوگیری میکند.که البته بیشترزنان بطورمعمول تقریباً2برابراین میزان استفــــاده میکنند.

_ افزایش نیاز به ویتامین:

نیاز به ویتامین معمولاً تا %50 برای ویتامینهای گروه B بجزB6 (%45)وفولات (%50) افزایش پیـــــدامی کند.

 میزان زیادی ویتامین B6 و ویتامینهای دیگر گروه B بجز فولات که مورد نیاز است معمولاً به راحتی از طریق غذاهای مناسب مانند یک صبحانه معمولی از Cereal و بعضی از پروتئینهای حیوانی تأمین می شود. نیاز به فولات هم باید در یک رژیم مخصوص برنامه ریزی  شود. بدلیل اینکه سنتز DNA نیاز به فولات دارد ، این ماده مغذی در دوران بارداری بسیار ضروری و مهم است و نهایتاً رشد پیش از تولد و پس از آن بستگی دارد به میزان ذخیره فولات دارد. شکل گیری گلبولهای قرمز خون ، که نیازمند فولات است ، در دوران بارداری اتفاق می افتد. اگر فولات دریافتی ناچیز باشد منجر به ایجاد کم خونی مگالوبلاستیک میشود.

 درحالیکه µg 400 در روز بوسیله زنی که باردار نیست استفاده می شود. البته در هر دو مورد به فولات سنتتیک تأکید می شود. کمبود فولات در زمان لقاح و بعد از آن با نقصهای تولد بخصوص Naural tube defectst همراه است. البته تقریباً نیمی از این نقصها مربوط به ژنتیک و سایر عواملی است که به فولات ارتباط ندارد. افزایش فولات سنتتیک به میزان µg 400 در روز برای یک زن که باردار نیست و µg 600 در روز برای یک زن باردار از طریق رژیم غذایی و هم مکملهای فولات و یا ترکیبی از هردو تأمین میشود.انتخاب رژیمی که از فولات سنتتیک غنی باشد مثل صبحانه ای معمولی که حاوی Cereal باشدو غلات غنی شده مناسب است. در غیر اینصورت استفاده از مکمل توصیه می شود. علت تأکید به استفاده از فولات سنتتیک این است که این فرم از فولات درکاهش Naural tube defectst مؤثر است. فولاتی که درغذا یافت می شود معمولاً به فرم پلی گلوتامات است که بخوبی فولات سنتتیک (که به فرم مونوگلوتامات است) جذب نمی شود. ولی این به آن معنی نیست که فولاتی که در غذاها یافت می شود ، بی ارزش است. زنانی که در گذشته فرزندی با Naural tube defect داشته اند باید به پزشک خود در رابطه با نیاز به مکمل فولات مشورت کنند. استفاده از 4mg فولات در روز می تواند با نظر پزشک و متخصص تغذیه مناسب باشد.

نیاز به فولات در دوران بارداری ممکن است برای زنانی که برای مدتی از روشهای جلوگیری از بارداری استفاده کرده اند مشکل ایجاد کند. زیرا این روشها مانع از جذب فولات می شوند.

کافی نبودن رژیم بااستفاده ازداروهای ضدبارداری خوردنی،توجه دقیق به میزان فولات دریافتی دردوران بارداری راضروری می نماید.زنان بایدیک رژیم غنی از فولات و یا مکمل فولات را تقریباً 8هفته قبل ازبارداری آغاز کنند.